Navalny, 20 Ağustos’ta Sibirya’dan Moskova’ya dönerken uçakta rahatsızlanınca acil inişle Omsk kentinde hastaneye kaldırılmış, iki gün sonra ise Berlin’in ortaya girmesiyle ve Kremlin’in onayıyla Almanya’ya gönderilmişti. Burada kendisine zehirlenme teşhisi konmuştu. Olay, kısa müddette ABD ve AB ile Rusya ortasında büyük bir krize dönmüştü. Moskova, Navalny’nin zehirlendiği argümanlarını reddederek Almanya’nın elde ettiği dataları Rusya’yla paylaşmadığını, Batı’nın kendi problemlerini unutturmak ve Rusya’ya ziyan vermek için bu türlü bir iddiayı uydurduğunu söylüyor.
Navalny, evvelden tecilli mahpus cezasına çarptırılmış olduğu halde, vaktinde polise yer bildiriminde bulunmamak suçlamasıyla gözaltına alındı. Evvelki günkü mahkeme, avukatlara bile son anda bildirimde bulunarak, ivedilikle, Moskova’da Himki Karakolu’nda toplandı (Sovyetler’in Naziler’i durdurdukları yerin orada).
Mahkeme Navalny’yi, kendi kurduğu vakıftaki parayı zimmetine geçirmekle suçluyor. Navalny’nin avukatlarına bile son anda bildirim yapıldığı ve sıkıntıyı kamuoyundan kaçırmak için, kanunlara karşıt halde, mahkeme salonunda değil, karakolda davanın görüldüğü lisana getiriliyor.
Meslekten gazeteci olan Navalny, sağcı çizgiye sahip ve 15 yıldan beri Putin aksisi hareketlerin örgütlenmesinde yer alıyor. 2012 ve 2017 yıllarındaki protesto şovları, büyük ölçüde, onun yapıtıydı. Navalny, uzun yıllardan beri parlamentoda yer alan ve hükümeti eleştirip Devlet Lideri Vladimir Putin’le birçok vakit işbirliği yapan “parlamento için muhalefet”ten farklı olarak, daha radikal çizgideki “parlamento dışı muhalefet”in önde gelen ismi.
Toplumsal medyada yayımladığı görüntülerle, ortalarında eski Başbakan Dmitri Medvedev de dahil olmak üzere, Rusya’nın üst seviye yöneticilerinden pek birçoklarına ait yolsuzluk datalarını yayımladı (fakat direkt Putin’i eleştirmeden). Bazıları, Navalny’nin eleştirdiği şahısların, Putin’in esasen vazifeden almaya hazırlandığı şahıslar olduğunu, Navalny’nin pek çok araştırmasını, Putin’in örtülü onayıyla yaptığını söylüyor (Rusya üzere bir yerde, periyodun başbakanının çiftliği üzerinde dron uçurmak, herkesin yapabileceği bir iş değildir).
Münasebetiyle her ne kadar Kremlin idaresinin geçmişte suçlanmasına neden olan çeşitli faili meçhul cinayetlerle bağı tezi olsa da, Kremlin’in Navalny’yi zehirlemeyi planladığını söylemek, telaşlı olur (Putin de basın toplantısında, “eğer onu zehirlemeyi isteseydik, bu işi sonuna dek götürürdük” demişti).
Lakin, Navalny’nin Rusya’ya dönerken evvel uçağın ineceği havalimanının Vnukovo’dan Şeremetiyevo’ya kaydırılarak apar topar gözaltına alınması ve görülmemiş biçimde karakolda mahkemesinin düzenlenmesi, Rusya idaresinin son aylarda Navalny’e yönelik artan ilgiden kaygı duyduğunu gösteriyor.
SEÇİM İÇİN GERİ SAYIM
Bu yıl eylül ayında, Rusya’da parlamento seçimleri olacak ve Putin’in Birleşik Rusya Partisi, güç kaybediyor. Navalny’nin bu vakte kadar etkin siyasetteki en büyük başarısı, 2013 mahallî seçimlerinde Moskova’da yüzde 27.8 oy almak oldu. Ama Rusya’nın kırsalında fazla destekçisi olmadığı üzere, örgütlü siyaset yapabilecek durumda değil. Lakin, yayınlarıyla, toplumun bir kısmının ilgisini çekiyor. Münasebetiyle Navalny sıkıntısını, hem kızışan Rus iç siyaseti, hem de bozulan Rusya-Batı alakaları çerçevesinde kıymetlendirmek gerekiyor.
Cumhuriyet