Uzun düz saçları, iri gözleri ve unutulmaz müzikleriyle hafızalarımızda yer etmiş bir sanatçı, “İlla”, “Güz Güzeli”, “Rüzgâr”… Benim ise hâlâ ortada mırıldandığım “Kıyamam Sana”, herkesin bir gidişi olmuştur bu hayatta. Herkesin hayatına dokunan ve duruşundan hiç ödün vermeyen Leman Sam, “Ağaç üzere olmaya çalışıyorum. Ünlü olmak umurumda değil” diyor. Sadeliği, hayvanları ve doğayı seven sanatçı, Türkiye’de yaşanan ekonomik ve politik sıkıntılara da son derece hassas. Sam, “Bu ülkede kültür sanat, Cumhuriyetin birinci yıllarını saymazsak daima üvey evlat olmuştur” tabirlerini kullanıyor.
Türkiye’de özgürce üretemediğinin altını çizen sanatçı, “Demokrasinin tam işlemediği ülkelerde özgürce üretmek zordur, bu düşünceyi daima yaşadım” diyor.
Sam ile bugün çevrimiçi yayımlanacak yılbaşı konserini, sanatı ve sıkıntılarını konuştuk.
‘EVDE OLMAK ÂLÂ GELDİ’
– Öncelikle nasılsınız? Pandemi devri sizi nasıl etkiledi?
Herkes üzere ben de sabrediyorum. Olağan ömrümde da çok gezen biri olmadığımdan bir mühlet meskende olmak iyi geldi, fakat neredeyse bir yıl olmak üzere. En sevdiğim mevsim olan baharı yaşayamadım, çiçek koklayamadım ve sahneyi çok özledim..
– Şişli Belediyesi’nin her yıl açık havada düzenlediği klasik yılbaşı konserleri bu yıl Covid-19 nedeniyle çevrimiçi yapılacak. Sizden hangi müzikleri dinleyeceğiz?
Çekim günü çok olumsuzluk yaşadım. Emektar kedilerimden birini kaybettim, sesim kısıktı, salonda birtakım teknik problemler vardı, vakit kısıtlı olduğundan takımı fazla zorlamak istemedim. Kayıt istediğim üzere olmadığından sanırım iki müzik yayımlanacak. Ayrıyeten boş salona müzik söylemek bana nazaran değil, ben playback bile yapamam, moralim çok bozuldu. Her şeye karşın Şişli Belediyesi’ne teşekkür ediyorum..
‘BÜTÇEYE BAKIN’
– Bu durum müzik piyasasını da olumsuz etkiledi elbet. Pekala siz, iktidarın her müzisyene bin TL takviye açıklamasını ve bu süreçteki siyasetini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ben en çok düğün salonları, türkü barlar ve öteki yerlerde çalan müzisyenler için kaygılanıyorum. Bu beşerler aslında çok kazanmıyorlar, aileleri var, aylardır ne yapıyorlar, sanırım borçla yaşıyorlar. İntihar edenler oldu, önümüzü de göremiyoruz. Elbette bu tablo kimileri için geçerli değil. Devletin ayrım yapmadan sahne sanatkarlarına dayanak olması gerek. Artık ben sorayım “1000 TL” ve dokuz ay…
– Devlet nasıl tedbirler almalıydı?
Bu soruda bütçeye bakın. 🙂
– Bugünün müziklerinin içi boş, birçoklarını bilmiyoruz bile… Yenilere tavsiyeleriniz neler?
Sanat, vaktin ruhundan etkilenir, bu nedenle ülkenin toplumsal, ekonomik ve siyasal çalkantılarının aynasıdır. Her devirde tanınan müzikler da kalıcı klasik müzikler da olmuştur. Bu devirde bir tıkanıklık olduğunu da söyleyebilirim. Umarım bir biçimde çözülür. Her şeye karşın gençler ortasında heyecanla hoş şeyler üretenler var ve bu çok umut verici.
– Nedir Leman Sam’ı Leman Sam yapan… Sesi mi? Yorumu mu? Mütevazı hayatı mı? Leman Sam olabilmek için hayatınızda nelerden vazgeçtiniz, ödün verdiniz?
Kendimi tanımda çok başarılı olduğum söylenemez. Meslek hayatımda hiç ödün vermedim vermem de… Beni sevenlerin gönlündeki yerim parayla pulla ölçülemez. Onları hiç hayal kırıklığına uğratmadım. Bu saatten sonra da uğratmam, lakin kızlarımı büyütürken onlarla gereğince vakit geçiremediğim için hâlâ üzülürüm. Yanı sıra sanatkarın suya sabuna dokunmadan ve sorumluluk almadan var olmasına inanmayanlardanım. Siyaseten güçlü bir yere angaje olmamışsanız hayli sorun çekersiniz. Demokrasinin tam işlemediği ülkelerde özgürce üretmek zordur, bu ezayı daima yaşadım. Sade bir ömür sürdüğüm hakikat. Zira kendimi hayvanlara daha yakın hissediyorum, onlar hem sade hem temiz yaşıyorlar. Ağaç üzere olmaya çalışıyorum. Ünlü olmak umurumda değil. Skandalsız bir meslek hayatım oldu. (Şişli Belediyesi’nin “2021 Yeni Yıl Programı” kapsamında Leman Sam, Vedat Sakman, Mazlum Çimen ve Dolunay Obruk’un vereceği konserler, 31 Aralık prestijiyle Şişli Belediyesi’nin YouTube kanalında yayımlanacak ve 3 Ocak’a kadar, 4 gün boyunca İstanbul ile birlikte dünyanın her yerinden izlenebilecek.)
‘SANATLA UĞRAŞANLAR HAFİFE ALINIYOR’
– Hükümetin sanata ve sanatkara bakışını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu ülkede kültür sanat, Cumhuriyetin birinci yıllarını saymazsak daima üvey evlat olmuştur. Bu nedenle kâfi ödenek ayrılmaz. Örnekse son bütçe görüşmeleri çok iyi örnektir buna. İncelerseniz sanatın isminin bile geçmediğini görürsünüz. Sanat ve sanatla uğraşanlar ebediyen hafife alınmıştır. Gerçi artık tabiat, bilim ve daha birçok bedel hafife alınıyor. Devlet, kriz vakitlerinde nasıl tahlil bulacağını bilen ve buna nazaran tedbir alandır. Bulunduğumuz durumda rastgele bir teklifte bulunmak bana beyhude geliyor.
‘BU SORU CANIMI YAKTI’
– Nasıl bir Türkiye hayal edersiniz?
İşte bu soru canımı yaktı. Karşılık olarak size ince bir kitap yazabilirim. Artık hayal bile edemiyorum. Evvelce, John Lennon’un Imagine müziğindeki üzere yaşa mak isterdim. Şimdilerde ise bu, – dünya için de bir hayal.. Bu pandemi, insanları kendi kıymetlerine döndürür, akıllarını başlarına getirir diye düşünmüştüm, yanıldım. Gelecek jenerasyonlar için hoş günler dilemekten baş ka bir şey gelmiyor elimden. Yeni – yıl eskisinden daha iyi olsun.
Cumhuriyet
