Son yıllarda vatandaşlar, ambalajlı besin eserlerinden uzak durmaya çalışıyor. Daha sağlıklı olduğunu düşündüğü doğal süt ve süt eserlerini tercih eden tüketiciler, aldığı süt ile tereyağını ve yoğurdunu konutta kendi yapmaya itina gösteriyor. Fakat birtakım fırsatçılar, süt eserlerine hile karıştırırken hem uzmanlar hem de süt satıcıları vatandaşı uyarıyor.
ÖNEMLİ SIHHAT SORUNLARINA SEBEP OLUYOR
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Gastroenteroloji kısmından Prof. Dr. Vedat Göral, hileli süt eserlerinin birçok önemli hastalığı beraberinde getirdiği belirterek, “Hileli süt, olağan bir sütün değişik hususlarla vasfının değiştirilmesi. Bu, daha fazla randıman elde etmek daha fazla süt ölçüsü elde etmek için yapılıyor. Bu maksatla soda, karbonat ve kabartma tozu çok sık kullanılan hususlar. Tüketirken anlaşılmıyor tahminen lakin birtakım bireylerde birtakım rahatsızlıklar oluşturabilir. Mesela süte kimyasal bir unsur olan formalin katılıyor. Bireylerde astım, nefes darlığı ve alerjik tepkiler gösterebilirken, alerjisi yüksek olan şahıslarda vefata bile yol açabilir. Melamin de tekrar bir kimyasal unsur olarak, böbreklerde rahatsızlık yapabilir. Hidrojen peroksit ise gastrit, ishal, karın ağrısı ve bağırsaklarda iltihaba sebep olabilir” dedi.
Bilinen markaların süt eserlerinin tercih edilmesi gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Göral, “Bunlar daha fazla, okuduğumuz literatürde Hindistan ve Pakistan’da oluyor. Tahminen ülkemizde yok lakin bilhassa Besin ve Tarım Bakanlığı’nın, besin ve kalite denetimini yaptığınız biliyoruz. Münasebetiyle marka sütleri almak lazım. Bu markalar bakanlık tarafından denetlendiği için makûs olma ihtimalleri yok. Fakat dışarıda, merdiven altı dediğimiz, ne olduğu bilinmeyen sütleri almamak gerekir” diye konuştu.
TEREYAĞI VE YOĞURDA FARKLI KİMYASALLAR KARIŞTIRILIYOR
Tereyağı ve yoğurtta çeşitli kimyasallar ve besin boyaları kullanıldığını söyleyen Prof. Dr Göral, “Tereyağını daha fazla elde edebilmek için patates, besin boyası, mısır özü yağı ve birtakım zeytinyağı, hayvansal yağlar içeren besinler kullanılıyor. Bu da tereyağının kalitesini olumsuz tarafta etkiliyor. Yoğurda ise nişasta, jelatin ve pektin ismi verilen kimyasallar katılıyor. Hasebiyle mümkün olduğu kadar konutta yoğurt yapmak gerekiyor. Marketten alınan yoğurtlardaki birtakım olumsuz besinler, beslenmemizi de olumsuz etkileyebilir. Gereğince yağ, kalsiyum alınmamış olur” tabirlerini kullandı.
ÇOCUKLARIN GELİŞİMİNİ OLUMSUZ ETKİLİYOR
Çocukların gelişiminde süt eserlerinin büyük rolü olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Göral, aileleri şöyle uyardı:
“Özellikle çocuklar süte çok muhtaçlar. Onların gelişimi için, süt kıymetli bir besin. Şayet sütte kimyasal unsurlar varsa o çocuk sütteki yağı, proteini ve kalsiyumu gereğince alamaz. Bu da büyüme ve gelişme geriliğini yol açar. Kimi yetişkinlerde de mide, bağırsak, kanlı ishal üzere olumsuz tesirler görülebilir. Bazen mevte de sebep olabilir.”
“SOKAĞA GELEN SÜTÇÜDE KARIŞIK SÜT OLABİLİR”
İstanbul’un Bayrampaşa ilçesindeki işletmesinde süt satan Ünal Kurtulmuş ise, gerçek süt ve tereyağının nasıl ayırt edilebileceğini anlattı. Kurtulmuş, “Sütü direkt kaynattığınızda üstünde çıkan kaymak bolsa o süt iyi süttür, hile katılmamış süttür. Sütü sağlam bir yerden almak her vakit daha iyidir. Sokağa gelen sütçüde karışık süt olabilir sonuçta seyyar olarak satıyor, yasal de değil. Lakin güvendiğiniz, bilinen bir yerden alışveriş yaparsanız sorun riski azalır. Bir sütün litresi ortalama 4,5-5 lira. 10 kilo sütten en az 1 kilo tereyağı çıkar. O da ortalama 45 lira lira eder. Emeği de katarsak 1 kilo tereyağının, imalatçıdan satıcıya gelene kadar oluşacak fiyatı en az 55-60 liradır. Bu fiyatın altında satılan bir eser yüzde 90 hilelidir. Öteki alternatifi yoktur” dedi.
Cumhuriyet