Taşkınlar, içme suyu çizgisinde meydana gelen patlamalar ve altyapı problemleri ile gündemden düşmeyen Muğla’nın Bodrum ilçesi, bu defa kuraklık riskiyle karşı karşıya kaldı. Koronavirüs salgını nedeniyle yurttaşların büyükşehirlerden kaçıp Bodrum’a yerleşmesi, su ve altyapı düşüncelerini ortaya çıkardı.
Olağanda kış nüfusu 170 bin olan ilçe nüfusu 600 bine çıkınca su kullanımı 3 kat arttı. Bodrum’un ana su şebekesini besleyen en kıymetli su kaynağı durumundaki Mumcular Barajı’ndaki su düzeyi, geçen yıl aralık ayı başında yüzde 47’den yüzde 26’ya, Geyik Barajı’ndaki su düzeyi ise yüzde 67’den yüzde 60’a kadar düştü.
Büyükşehir Belediye Lideri CHP’li Osman Gürün, geçen 16 Aralık’ta yaptığı açıklamada, son 3 günlük yağışlara kadar yağmurun çok azaldığını bu nedenle barajların doluluk oranının gerilediğini belirterek, yurttaşların içme ve kullanma suyunu daha dikkatli kullanmaları konusunda davette bulundu. Mumcular Barajı’nda incelemelerde bulunan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Su Kaynakları Ana Bilim Kısmı Lideri Doç. Dr. Ceyhun Özçelik ise eylül ayının başından beri yağışların yüzde 50 oranında azaldığını, tedbir alınmazsa yaz mevsiminde susuzluk yaşanacağını söyledi.
‘YAĞIŞLAR MEVSİM NORMALLERİNİN ALTINA DÜŞTÜ’
Yaz aylarında kuraklık beklendiğini aktaran Doç. Dr. Özçelik, “Kış aylarında gelecek yağışlarla baraj düzeyinde artışlar meydana gelecektir. Lakin, bahar aylarında beklenen yağışların gelmemesiyle birlikte, meteorolojik kuraklığın yaz aylarında hidrolojik kuraklık ve sonrasında ziraî kuraklığa dönüşme riski görülmektedir. Hidrolojik kuraklık, yüzeysel sularımızı ve sonrasında yer altı sularımızı etkileyecektir. Bu ise ziraî faaliyetlerimizin yanı sıra günlük hayatımızda da kıymetli sıkıntılara yol açma potansiyelini doğurmaktadır.
Eylül, ekim, kasım ve aralık aylarında toplam yağışlarda belirli bir ölçü azalma meydana geldi. Yağışlar, mevsim normallerinin yüzde 50 altına düştü. Kuraklığın devam etmesi durumunda gerekli önlemleri alamazsak yaz aylarında su zahmeti yaşarız. Mumcular Barajı’nda su düzeyi yüzde 12’ye kadar düştü. Daha sonra yeni gelen yağışlarla arttı. Kış aylarındaki yağışlarla daha da yükselecek. Lakin kuraklığın daima olarak izlenmesi gerekiyor. Bahar aylarında beklenen yağışlar gelmezse, barajlardaki sular yaz aylarında gereksinimi karşılamaz” dedi.
‘SU KAYIPLARININ ÖNÜNE GEÇİLMELİ’
Mumcular ve Geyik barajlarından 5’er milyon metreküp içme suyu sağlandığını, bunun da 250 bin şahsa denk geldiğini anlatan Doç. Dr. Özçelik, “Bodrum’da içme suyu boru çizgisinde binlerle tabir edilen patlamalar meydana geliyor. Kayıp kaçak, kuraklık ve gereksinimin yaz aylarında artması nedeniyle büyük ölçüde su muhtaçlığı doğuyor. Biz bunu yönetemezsek, yaz aylarında su problemiyle karşılaşabiliriz. Kış nüfusu bir ölçü az olsa da yaz nüfusu 1,5 milyonlara çıkıyor. Su muhtaçlığı doğal olarak artıyor. Su arzı az, talebi ise yüksek olacak. Yazın su zahmetinin baş göstermesi beklenen.
Yüzeysel suların ve yer altı sularının azalmasıyla oluşan hidrolojik kuraklık oluşmadan evvel, barajlarımızdaki suları efektif olarak kullanmalıyız. Hidroelektrik santralleri ve barajları içme suyuna öncelik verecek formda işletmemiz lazım. Kentlerimizdeki kayıp kaçak oranını yüzde 50’lerden daha aşağı düzeylere çekmeliyiz. Vatandaşlarımız ve su kanalizasyon yönetimlerimiz bu bahisteki şuuru oluşturmak ismine gerekli çalışmaları yürüterek, umarım kuraklıkla gayret edebiliriz” diye konuştu.
‘TASARRUFLU KULLANACAĞIZ’
Yaz kış Bodrum’da yaşayan Cumhur Ünal, “Yağmur yağmasını bekliyoruz lakin yağmazsa suyu tasarruflu kullanmakta yarar var. Bu formda kullanırsak dengelerin birebir ölçüde devam etmesini sağlayabiliriz. Bodrum’daki yazlıkçılar virüs sebebiyle geri dönmedi o yüzden şu an nüfus olağana nazaran çok fazla. Yazın da 1 milyon üzere bir sayıya çıkıyor. Herkes üzerine düşen misyonu yaptıktan sonra, bir nebze katkımız olabilir. Geçen yıllara nazaran bu sene eylül ve ekimde yağmur yağmadı. Olağanda o aylarda Bodrum’a hoş yağmur yağardı. Evvelki yıllara nazaran az” diye konuştu.
‘YAZIN SUSUZ KALMAK BENİ KORKUTUYOR’
Kışın koronavirüs nedeniyle büyükşehirlerden kaçıp Bodrum’a gelen bireyler nedeniyle de su kullanımının arttığını düşünen Aycan Ünal ise “Hiç bu kadar kalabalık olmuyordu. Herkes kendince haklı lakin tabi buranın yaşamsal bir nüfus oranı vardı. Orantısız bir formda su kullanımı ve yağışın az olması nedeniyle barajlarımız boşalmış. Buna bir tahlil bulmak, ayak uydurmak gerekiyor. Geçen hafta çok yağmur yağdı ancak denizin rengi kahverengi oldu. Bir nebze barajlar doldu ancak kâfi değil. Benim depom var lakin kimi arkadaşlarımın üç gün suyunun olmadığı vakitler oldu. Su boruları çok sık patlıyor, ıstırap çekenler oldu. Yaz için susuz kalma kanısı beni korkutuyor” dedi.
‘BİZİ GÜÇ GÜNLER BEKLİYOR’
Ajda Gürsoy ise “Zaman vakit su kesintileri oluyor. Susuzluk, insanlarımızın hassas olmasıyla alakalı bir şey. Ağaçlandırmayı artırmalıyız. Tabiata ne kadar çok şey verirsek o kadar şey alırız. Daha hassas olmamız lazım. Bu sene asıl beklenen yağışlar daha olmadı. Onun da global ısınmayla ilgili olduğunu düşünüyorum. Bizi güç günler bekliyor’ diye konuştu.
Cumhuriyet
