Hafta sonu sokağa çıkma yasakları nedeniyle olağan durumda hafta sonu kurulan pazarlar, hafta içi günlere alınmış. Pazaryerleri 10.00-18.30 saatleri ortasında çalışabiliyor. Pazaryerlerinin tamamında belediye zabıtalarının maske kontrolü yaptığını gördük. Zabıta memurları, pazarcıların çoğunluğunun maske zorunluluğuna uyduğunu, uymayanları da sık sık uyardıklarını belirtiyor. Pazaryerlerinin tamamında salgın öncesine nazaran uzaklıkların geniş tutulduğunu görüyoruz, bu nedenle evvelki periyoda daha az sayıda pazar tezgâhı kurulmuş durumda. Pazaryerlerinde alışılageldik kalabalık imajlar yok. Pazarcılar, yasaklar nedeniyle çalışan yurttaşların hafta içi pazara gelemediklerini, akşam 18.30’da tezgâhlarını kapatma zorunlulukları nedeniyle akşam alışverişinin de mümkün olmadığını söylüyor.
HAFTA SONU SORUSU
İşlerinin durumunu sorduğumuz pazarcıların tamamına yakını, hafta sonu sokağa çıkma yasağında çalışamamaktan şikâyetçi. Bilhassa marketlere müsaade verilmesine karşın açık pazaryerlerine müsaade verilmemesini “haksız rekabet” olarak görüyorlar. Balgat Pazaryeri’nde konuştuğumuz bir pazarcı, “Bu pandemi dedikleri en çok bizi vurdu. Hafta sonu sokağa çıkmak yasak, tamam. Süpermarketler açık, pazaryerleri kapalı. Şu anda açık havadayız, aralığımız var; burası virüsün yayılması için tehlikeli lakin kapalı yer süpermarketlerin açık olmasında bir problem yok. Bu haksızlıktır. Yani en kolay feda edilecek kesim biz pazarcı esnafı mıydık?” diye isyanını lisana getiriyor. Diğer bir pazarcı da bu konuşmaya hak veriyor ve son devirde sayıları süratle artan ve mahallelere yayılan market zincirlerinden şikâyet ediyor:
“Biz küçük esnaflarız, bu kurallarda bizim süpermarketlerle rekabet etmemiz mümkün mü? Zati bu pandemiden evvel durumumuz berbattı, artık gücümüz tükeniyor. Ben onlara üç harfliler diyorum, bizi bu üç harfli marketler vurdu. Bunlar aslında hükümet sermayesi, biz bunlarla nasıl savaşacağız? Başka yabancıları hiç saymıyorum bile, bunlar hepsi bizi bitirecek.”
‘ASGARİ ÜCRETLİNİN VAY HALİNE’
Kimi pazarcılar ise salgın koşullarına karşın işlerinden mutlu. Aydınlıkevler pazaryerindeki bir pazarcı, “Halimize şükür, durumumuz iyi. Öteki pazaryerlerinde de tezgâhlarım var, oralar da çalışıyor, o tezgâhların başındakine 150’şer lira yevmiye veriyorum, bizi kurtarıyor. Bizim durumumuz iyi ancak minimum fiyat alıp geçinmeye çalışanın vay haline.”
Öteki bir pazarcı ise salgın sonrasını düşünüyor: “Çok şükür hasta olmadık, yaşıyoruz lakin bu virüs hepimizin başına balyoz üzere indi. Hastalık atlatılır da bu işler nasıl toparlanır, inşallah bunu düşünenler vardır.”
65 YAŞ ÜSTÜ PAZARDA
Sabah saatlerinde gittiğimiz Ayrancı pazarında bir pazarcı, “Şu anda 65 yaş üstüne özgür olduğu için onlar var, saat 13.00 olunca onlar da gidecek, iyice tenhalaşacak burası” diyor.
Pazaryerlerindeki sebze-meyve fiyatları, her vakit olduğu üzere süpermarketlerle karşılaştırıldığında daha uygun lakin pazarcı esnafı maliyetlerinin arttığını, bunu fiyatlara tıpkı ölçüde yansıtmadıklarını söylüyorlar. Ankara’daki pazaryerlerinde patatesin kilosu 1.5 ile 3.5 TL ortasında. Soğan 1.5-2 lira, mevsim zerzevatları ıspanak 3 ile 5 lira, karnabahar 6-8 lira, havuç ise 2-3 liradan satılıyor. Biber ise el yakıyor, kilosu 8 ile 12 TL ortasında. Mevsim meyveleri mandalina 3.5 ile 7 lira, portakal 4-6 lira, nar 4-7 lira, her mevsim tezgâhlarda olan elmanın fiyatı ise 2.5 liradan başlayıp 7 liraya kadar çıkıyor.
Cumhuriyet
