Teknolojide yaşanan süratli gelişmeler sonucu gelecekte kimi mesleklerin robotik ve yapay zeka sistemleri ile yapılacağı belirtilirken, öğrenciler ve ebeveynler için de tercih edilecek mesleğin gelecekte devam edip etmeyeceği ya da iş bulma bahtının yüksek olup olmadığı her zamankinden daha kıymetli hale başladı.
Bir istihdam platformunun
Bu soruya Meslek.net’in büyük verisinden hareketle yanıt verebilmek ve üniversite tercihi yapacak gençlere ve ailelerine yol göstermek emeliyle alanında uzman istişare şurasının dayanağı ile “İşveren İlgi Endeksi” isimli bir çalışma hazırladıklarını aktaran Uysal, “İşveren İlgi Endeksi’ni oluştururken, Meslek.net’te son 10 yılda yeni çalışanlarını arayan 486 bin patron kullanıcısının 200 milyon hareketini inceledik. Daha sonra bu hareketleri adayların öz geçmişlerindeki bilgiler ile eşleştirerek anlamlandırmaya çalıştık. Mezunların, üniversite mezuniyetini takip eden birinci 2 yıl içerisinde işe girme suratlarını, patronların hangi üniversite ya da kısım mezunlarına daha sık ilgi gösterdiklerini belirledik” biçiminde konuştu.
“DİJİTAL DÖNÜŞÜM İLE MUHTAÇLIK DUYULAN YETENEK PROFİLİ DEĞİŞİYOR”
Fatih Uysal, endeks datalarında her devranda beğenilen meslek olan mühendisliğin tekrar birinci sırada yer aldığını belirterek, şunları kaydetti:
“Yaygın olan bilgisayar mühendisliği, sanayi mühendisliği kısımlarının yanı sıra denetim ve otomasyon, sanayi sistemleri, yazılım mühendisliği üzere kısımların patronların ilgisini çektiğini, hayli az üniversitede bulunan işletme mühendisliği ve matematik mühendisliği kısımlarının endeksin birinci 10’u ortasına girdiğini görüyoruz. Bu sıralama bize, hızlanan dijital dönüşüm sonrasında patronların gereksinim duydukları yetenek profilinin de değiştiğini gösteriyor. Tüm bunların yanı sıra işletme, iktisat üzere idare bilimleri ile bağlantı kısımlarından mezun olan yeteneklere de patronların ilgisinin yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Son olarak, yetişmiş yeteneğin az olduğu ve artan ticaret hacminin bulunduğu alanlarda mezun veren Almanca işletme, Çince/Rusça mütercim tercümanlık üzere kısımlara de patronların ilgisinin yüksek olduğunu söylememiz mümkün.”
Uysal, öğrencilerin kısım seçerken dikkat etmesi gereken konulara ait kimi tavsiyelerde bulundu.
Pandemi devrinde Meslek.net olarak Türkiye’nin en büyük şirketlerinde İK işlevlerini yöneten iş insanları ile “İK Önderleri Buluşmaları”nda bir ortaya geldiklerini aktaran Uysal, şöyle devam etti:
“Birçoğu önümüzdeki periyotta hem davranışsal hem de işlevsel hünerlerin gelişmesinin değerli olacağının altını çizdi. Dijital dönüşümün hızlandığı bu periyot, beyaz yaka çalışanların teknik yetkinliklerini artırması ve geliştirmesi muhtaçlığını da beraberinde getirdi. Öbür yandan dayanıklılık, esneklik, çeviklik, çoklu düşünme yeteneği, gerilimle başa çıkma, belirsizliğe süratli ahenk sağlama, sorun çözme, yeniliğe adapte olma üzere davranışsal hünerlerin de gelişmesi gerekecek. Farklı vazifelere süratlice adapte olabilen yetenekler, önümüzdeki devirde çalışma hayatında tercih nedeni olacak.”
“ÖNEMLİ OLAN, ÜNİVERSİTE SONRASI KENDİNİZİ NASIL GELİŞTİRDİĞİNİZ”
Meslek.net Genel Müdürü Uysal, öğrencilerin üniversite eğitimleri boyunca staj ve part-time iş imkanları ile hem işlevsel hem de davranışsal maharetlerini geliştirmeye odaklanmasının büyük ehemmiyet taşıdığını vurguladı.
Uysal, devamla şunları kaydetti:
“Ne yazık ki üniversite öğrencilerinin yalnızca yüzde 16’sının okurken kendi istekleri ile staj yaptığını, bir birçoklarının mecburî stajlar ile hudutlu kaldığını görüyoruz. Öğrencilerin, üniversitelerin kendilerine sağladığı staj imkanlarının ötesinde fırsatları yakalamaya çalışmalarının çok değerli olduğunun tekrar altını çizmemiz gerekli. Üniversiteyi kazanmak yalnızca bir adım. Kıymetli olan, sonrasında kendinizi nasıl geliştirdiğiniz. Bu durum hangi kısımda ve kentte okuduklarından bağımsız olarak öğrencilerin üzerine eğilmeleri gereken bir durum.
Patron İlgi Endeksi sonuçları bize gösteriyor ki, öğrencilerin seçtikleri kısım ve okudukları yerleşkenin iş/ekonomi/sanayi merkezlerine yakın olması, ileride patronların ilgisini daha kolay çekmelerine yardımcı oluyor. Şayet bu manada avantajlı bir kısım tercih etmeleri mümkün olmazsa kendilerini uzaktan eğitimler ve üniversite-sanayi iş birliği ile yapılacak uzaktan projeler ile geliştirmelerini öneririm. Son olarak, bugün ‘dijital doğanlar’ diye tanımladığımız genç neslin üstesinden gelmesi gereken en büyük durum, ‘sürekli öğrenmeyi öğrenebilmek.’ Hangi üniversitede, hangi kısımda okuyor olurlarsa olsunlar 4 yıllık eğitimlerinin akabinde kendilerini daima yeni tutmaları gerekecek.”
Patronların bulmakta en çok zorlandığı yetenek kümesinin; dijital ile irtibatlı işlerde kilit rol oynayan, dijital ekosistemdeki araçların birden fazlasını kullanabilen şahıslar olduğunu vurgulayan Uysal, “Onları ‘dijital yetenekler’ olarak isimlendiriyoruz. Hem dünyada hem de ülkemizde büyük bir ‘dijital yetenek açığı’ var. İşe alım uzmanlarının yüzde 83’ü bu alanlardaki durumları doldurmakta zorluk yaşadıklarını belirtiyor. Bu kümenin içerisinde en çok arananlar; yazılım uzmanları/mühendisleri, Ar-Ge mühendisleri, taşınabilir uygulama geliştiricileri, eser geliştirme yöneticileri, kullanıcı tecrübesi uzmanları, kullanıcı arayüz tasarımı uzmanları, sistem mühendisleri, bilgi analitiği uzmanları, yapay zeka uzmanlarıdır” diye konuştu.
“Geleceğin mesleklerinde birinci sırada yazılım, ikinci sırada yapay zeka var”
Fatih Uysal, Meslek.net üyesi 1.878 yeni mezun ve 223 patronun iştiraki ile gerçekleştirdikleri Türkiye’de Gençlerin Meslek Tercihleri Araştırması’nın sonuçlarının da emsal bir fotoğraf ortaya koyduğunu tabir ederek, yeni mezunlar ve patronlara “geleceğin mesleği ne olacak” diye sorduklarında, her iki kümenin da birinci sırada yazılıma, ikinci sırada ise yapay zeka ve robot teknolojilerine yer verdiğini gördüklerini söyledi.
Türkiye’deki bilgi teknolojileri alanında çalışan yeteneklerin yüzde 73’ünün teknolojik değişimlerden çok etkileneceklerini belirtirken, yüzde 86’sının eğitime hatırı sayılır bir vakit ayırdığından kelam ettiğini aktaran Uysal, “Kariyerini dijital alanlardan birinde inşa edecek öğrencilere teklifim de misal bir doğrultuda olacak; daima öğrenmeye açık olmalılar ve kendilerini devamlı geliştirmeye odaklanmalılar” dedi.
Cumhuriyet
