Bu bir direnişin hikayesi. Aslında çok güçlü olan bayanların kabuğundan nasıl çıktığını ve yaşama tutunduğunun göstergesi Züleyha. Ülkemizin en büyük sıkıntılarından biri olan bayana şiddeti mevzu alan “Züleyha” karakterini Melissa Kenter’den yakın vakitte perdeler tekrar açılınca seyredeceğiz.
Oyunun müellifi dramaturg Hüseyin Erdoğan, direktörü ise Günyol Bakoğlu… Müşfik Kenter’in kızı olan Melissa Kenter ile bayana şiddeti ve Kenter Tiyatrosu’nu konuştuk.
– “Züleyha” isimli oyun ne anlatıyor biz seyircilere, nasıl bir karakteri canlandırıyorsunuz?
Züleyha bir yaranın öyküsü. Kangren olmuş, temizlenemeyen bir yara. Yalnızca ülkemizde değil, bütün dünyada cüzamlı üzere kaçılan bir olgu. Ensest! Şiddetin en acımasız, tahminen en çok acıtan formu. Cinsiyet ayırımı olmadan, hem kız çocuklarının hem erkek çocuklarının hayatlarını büsbütün değiştiren, bazen sonlandıran ve en yakınlarımızdan, en güvendiklerimizden gördüğümüz bir şiddet. “Züleyha” yaşadığı her şeye karşın ayakta kalabilmiş. On üç yıl ensest şiddete maruz kalmış lakin yaşama olan bağlılığını, hayata bakışındaki mizah hissini az da olsa korumuş, kendiyle ve hayatla olan hesaplaşmasını ağır yaralar alarak ve vererek devam ettirmiş çok güçlü bir bayan. Benim kahramanım.
– Oyunu sahneleme fikri nasıl oluştu? Neydi ‘Züleyha’da sizi etkileyen?
Züleyha tekstini okuduğum vakit evet, beni çok etkiledi. Sahnelenmesi güç ve riskli bir oyundu. Önemli gişe korkusu yaratıyordu. Tanınan kültürün bu kadar revaçta olduğu bir devirde, bu kadar trajik bir oyuna seyirci gelmesi çok güç. Son on beş yirmi yılda seyircinin istekleri değişti. Tiyatro yalnızca güldürü olmalı, biraz da televizyonda izlediğimiz oyuncular oynamalı üzere bir hal aldı maalesef. Bu söylediklerim ödenekli tiyatroların repertuvarları ile ilgili değildir. Fakat özel tiyatrolarda ayakta kalabilmek için izlenen bir yol olmaya başladı. Ben bütün zorluklarını bilerek oyunu sahnelemeye karar verdim. “Züleyha” ismi altında ensest mağduru birçok insanın sesi olmak istedim. Onların atamadığı çığlığı atmak istedim.
GÜÇ BİR OYUN
– Oynaması sıkıntı evet, lakin seyretmesi de güç bir oyun. Toplumumuzun gözünü, kulağını ve ağzını kapadığı, görmezden gelinen bir yaraya parmak basıyorsunuz. Seyirlik hale getirmek için nasıl bir yol izlediniz. Sahneleme evresini anlatır mısınız?
Züleyha hem oyuncu hem direktör için evet sıkıntı bir oyun. Oyunu seyirlik hale getirmek için direktör Günyol ile uzun bir masa başı çalışması yaptık. Seyirciyi sıkmayan ancak düşündüren ve canını acıtan bir hale getirmeye çalıştık. Evet, seyircinin canını acıtıyor ve düşündürüyor. Beşerler sonraki gün Züleyha’nın yaşadıklarını düşünüyorlar. Bana gelen geri dönüşlerden biliyorum bunu. Ben bu bahis için ne yaptım ya da ne yapmadım diyorlar. Bir şey yapabilir miyim sanki diyorlar. Bu manada oyunun bir farkındalık yarattığına inanıyorum.
– İBB Lideri Ekrem İmamoğlu’nun sahip çıkmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Sayın Ekrem İmamoğlu halamın cenazesinde verdiği kelamı tuttu. Ve bir sene üzere kısa bir müddette bunu hayata geçirdi. Bu tiyatronun tiyatro olarak kalacak olması benim için çok değerli. Yalnızca benim için değil, sanırım hepimiz için çok değerli. Bir gün tekrar orada sahneye çıkabilme hayalimi yaşattığı için…
‘BABAM İLE TIPKI SAHNEYİ PAYLAŞMANIN ONURUNU YAŞADIM’
– Siz oyunculuğa nasıl başladınız, birinci adımı atmanızda babanız Müşfik Kenter ve Yıldız Kenter’in bir tesiri oldu mu?
– Müşfik Kenter ve Yıldız Kenter’in büyük emekleri, alın terleri olan, Türk tiyatro tarihinde de büyük değere sahip Kenter Tiyatrosu neden yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı sizce, aile birleşip sahip çıkamaz mıydı?
Kenter Tiyatrosu, Kent Oyuncuları Türk tiyatro tarihinin en değerli yapıtaşlarından biridir. Sayısız oyunlar sahnelemiş, sayısız öğrenci, oyuncu yetiştirmiş bir okuldur… Ayrıyeten İstanbul’un en hoş sahnelerinden biridir. Babam ve halam hayattayken, onlar oynarken bile tekraren kapanma tehlikesiyle karşılaşmış (maddi zorluklardan dolayı), büyük emeklerle ayakta kalmıştır. Keşke biz aile olarak bu tiyatroyu yaşatabilseydik. Fakat o denli bir maddi gücümüz yok. Şu anda faal olarak benden öbür tiyatro yapan da yok.
Cumhuriyet