Bakanlıktan yapılan açıklamada, Türk bayraklı “ROSELİNE-A” isimli ticari geminin 22 Kasım 2020’de açık denizde durdurularak aranması olayının detaylı bir halde incelendiği belirtildi.
Açıklamada, 2292 No’lu BM Güvenlik Kurulu kararında Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile istişare ve müsaade zarurî kılınmış olmasına karşın, İrini Harekatı’nın Ulusal Mutabakat Hükümeti ile istişare edilmeden ve müsaadesiz olarak AB tarafından 2020 yılında Akdeniz’de başlatıldığı vurgulandı.
Harekat merkezinin İtalya Roma’da olduğu aktarılan açıklamada, halihazırda harekat merkezinin kumandanının İtalyan, yardımcısının Fransız, denizdeki ögelerin kumandanının ise Yunan olduğu belirtilen açıklamada, denizdeki harekat ögelerinin Yunan, İtalyan, Alman firkateynlerinden oluştuğu bilgisi verildi.
Kelam konusu ticari geminin, 22 Kasım 2020’de açık denizde saat 12.30’da telsizden İrini Harekatı ögelerinden Alman Hamburg Fırkateyni tarafından sorgulandığı bildirilen açıklamada, şu bilgiler paylaşıldı:
“Bilahare, İrini Harekat Merkezi tarafından gemide arama yapmak için müsaade istenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından gemide arama müsaadesi verilmediği saat 17.44’de İrini Harekat Merkezine bildirilmiştir. Bayrak devleti ve gemi kaptanının isteği olmamasına karşın Alman fırkateyninin silahlı ve teçhizatlı arama timi, helikopter ile saat 18.00’de cebren gemiye çıkmıştır. Arama timi tarafından gemide ayrıntılı arama gerçekleştirilmiş, 23 Kasım sabahı saat 09.30’da arama timi helikopterle gemiden ayrılmıştır. Yaklaşık 16 saat süren arama faaliyeti esnasında, ROSELİNE-A gemisinin mürettebatı bir yere toplanmış, çalışana hatalı muamelesi yapılmıştır.”
Aramanın, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin müsaade vermediğini ısrarla ileterek durumu protesto etmesi ve yapılan aramalarda rastgele bir kuşkulu duruma rastlanmaması (geminin yükü un, yağ, bisküvi, et kozmetik, sıhhat vb tüketim materyalleri ve inşaat malzemeleridir) nedeniyle sonlandırıldığı aktarılan açıklama, şöyle devam etti:
“Uluslararası hukuka karşıt olarak, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin isteği olmadan, korsanvari bir biçimde gemiye çıkılması ve gemi mürettebatına hatalı muamelesi yapılması büsbütün hukuka ve teamüllere alışılmamıştır. İlaveten bu usul gayri türel bir uygulamanın müttefik bir donanma tarafından yapılması ise ayrıyeten düşündürücüdür. Yapılan bu yanlış uygulamada denizdeki gemilere komuta eden operasyon kumandanının, taraflı ve duygusal davrandığı açıktır. Bu bahisteki her türlü hakkımız mahfuzdur. Bu tıp kabadayılıkların, öteki uygulamalara örnek olacağı unutulmamalıdır.”
Açıklamada, haziran ayındaki Courbet olayında olduğu üzere, bu olayın akabinde yapılan açıklamaların da tam gerçeği yansıtmadığı, gerçeklerin örtbas edilmeye ve çarpıtılmaya çalışıldığı söz edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Irini Harekatı bugüne kadarki sonuçları itibariyle açık denizlerin serbestisi prensibini ihlal eden ve Hafter güçlerine verilmekte olan takviyesi görmezden gelen, meşruiyeti tartışmalı bir faaliyettir.
Türkiye, Libya’daki krizin askeri metotlarla değil, siyasi diyalog yoluyla çözülebileceğini başından beri savunmaktadır. Türkiye, BM tarafından tanınan legal Ulusal Mutabakat Hükümetinin daveti üzerine sağladığı eğitim, yardım ve danışmanlık dayanağı ile ülkenin daha fazla çatışmaya sürüklenmesini engelleyerek, Birleşmiş Milletler öncülüğündeki siyasi sürecin önünü açmıştır. Türkiye, bugüne kadar olduğu üzere bundan sonra da Libyalı kardeşlerinin yanında olmaya devam edecektir.
Sonuç olarak, bölgedeki huzur ve istikrarın koruması ve bu üslup olayların bir daha yaşanmaması ile gerekli iş birliği ve uyumun arttırılması için çalışmaya hazır olduğumuzu hatırlatırız. Başta müttefiklerimiz olmak üzere tüm tarafların memleketler arası hukuka, deniz hukukuna ve teamüllere uygun davranmasını bekliyoruz.”
Cumhuriyet