İKİ HAFTADA YAPILDI
Bir müddet evvel İBB Kent Çizgileri Genel Müdürü olarak atanan Sinem Dedetaş, İBB Kültür ile birlikte İnşa Atölyesi’nde “Tersane-i Amire’de Çağdaş Sanat” aktifliği düzenliyor. Tersanedeki zanaatkarlar ve yedi heykeltraş, heykeltraş Kemal Tufan’ın küratörlüğünde, tersanenin yerlere dökülüp saçılmış atık gereçlerinden heykeller yaratmak için çalışmaya başlıyor. Heykeltraşlar Sevgi Karay, Ayla Turan, Kadriye İnal, Bülent Çınar, İlker Yardımcı ve Bahadır Çolak çalışmaya başlarken tersanenin yıllanmış ustaları biraz şaşkın, biraz huzursuz. Hele bu bayanların o metal kesimlerini ne yapacağını çok merak ediyor. Ne vakit ki bayan sanatkarlar, iş kıyafetlerini giyinip, kaynak makinelerini ellerine alıp metal modüllerini kesip biçmeye, çekiçle hamur üzere yoğurmaya ve giderek şekillenen eserler yaratmaya başlıyor, heyecanla yardımcı oluyorlar onlara, kesmeye, bükmeye, inançla, keyifle. Bu çok zevkli atölye çalışması iki hafta sürüyor ve sonunda eserler ortaya çıkıyor. Şimdilik yaratıldıkları yer olan Haliç Tersanesi’nde bekleyen heykeller buradan Kadıköy’e gidecek ve bir müddet Kadıköy Belediyesi tarafından yeni restore edilen Gazhane’nin bahçesinde sergilenecek. Daha sonra ise İstanbul’un farklı kamusal alanlarına yerleştirilerek halkla buluşacak.
HEYKEL SEVMEYİZ LAKİN
Olmayan meydanlarında olmayan heykelleri olan bir kent İstanbul. Bir iki Atatürk heykelini nasıl saklayacaklarını şaşırmıştı AKP belediyeleri. Hoş İstanbul heykelinin başına gelmedik kalmadı, Yıldız Parkı’nda saklandı. Bilindik bir Boğa heykeli var, Kadıköy ahalisinin müsamahasıyla ayakta kalan. Yalnızca heykel düşmanlığıyla kırıp dökme değil, halkımızın tutumu, bir de vandalizmin yanında hırsızlık var. Heykellerin gereçlerini çalmaya çok meraklılar! Kamusal alanlardaki heykellerin birçoklarına ziyan veriliyor ancak nazaran göre alışacaklar diye bir umut besliyor sanatçılar! Kemal Tufan’la birlikte heykelleri ve tersaneyi geziyoruz. Heykeltraş arkadaşlarının birinci defa bir tersanede çalıştığını ve yerin ruhundan çok etkilenip heyecanlandıklarını, motive olduklarını anlatıyor.
EN ESKİ TERSANE
Nasıl heyecanlanmasınlar ki denizi ve her türlü deniz taşıtını çok sevdiğim için midir, yoksa burası herkesi büyüleyecek kadar tarihi ve hoş bir yer olduğu için mi, 565 yıllık Tersane’yi gezmeye doyamıyorum. Geçmiş idare tarafından bu tersanenin kapatılmak istendiğini, bunun için vefata terkedilmiş, hiçbir bakım ve yenileme yapılmamış olduğunu gördükçe hem üzülüyor, hem sinirleniyorum. Haliç Tersanesi, dünyanın yaşayan en eski tersanesi!
2. Mahmut devrinde inşa edilmiş ve o günkü teknikle bile hâlâ çalışabiliyor ve işe yarıyor. Birden fazla çok eski olan ve sık sık bakıma muhtaçlık duyan Kent Sınırları gemilerinin bakımı burada kolaylıkla yapılabiliyor. Burası mahkeme kararıyla kurtarılmamış ve kapanmış olsaydı o gemiler Tuzla’ya da gönderilemeyeceği için hurdaya çıkarılacak ve böylelikle Kent Sınırları da kapatılacaktı! Aslında AKP iktidarının en büyük başarısı bu: çürümeye bırak, öldür, yok et, yerine ithal et. Gemileri işletme, köprüler yap, oradan geçsinler! Bakmasını değil, görmesini bilmek gerekiyor. Ekrem İmamoğlu, tersanenin ve gemilerin çalışması gerektiğini görüyor. Bu işi yapabilecek birini de buluyor. Kent Hatları’nın başına Genel Müdür olarak getirilen Sinem Dedetaş, birilerinin yakını değil, İTÜ’den Gemi İnşaatı ve Deniz Teknoloji Mühendisi olduğu, yüksek lisansını Gemi Makinaları Ana Bilim Dalı’nda tamamladığı ve çeşitli firmalarda gemi mühendisi olarak çalıştıktan sonra TMMOB Gemi Mühendisleri Odası İdare Konseyi Başkanlığı’nı yürüttüğü için burada. Tersaneye yine can suyu verip çalıştırmaya başlamış, kâra bile geçmişler. İstanbul’a yeni gemiler kazandırmak için de çalışıyor, hem de düdüklü tencere üzere değil, martı üzere süzülecek irili ufaklı gemiler. İki başka kıtanın etrafında gelişmiş bir kentin belediyesinin deniz ulaşımından çekilmesi kelam konusu olabilir mi? Bunu da en iyi işinin uzmanı, tecrübeli bir mühendis yapabilir, yapıyor, hoşluk de katıyor, ortada heykel de yaptırıyor! Flash Dance sinemasını seyretmiş miydiniz? Konservatuvara bale tahsiline başlamak için imtihana hazırlanan, o çok hoş dans eden genç bayanın işini hatırladınız mı? Kaynakçıydı! Tersanede heykellerin ortasında gezerken o bayanları heykellerini yaparken göremediğime hayıflanıyorum. Tersane, içinde kızağa çekilmiş gemileri, havuzları, atölyeleri ile heykeller kadar büyüleyici ve hoş. Biz bakınca bu türlü görüyoruz. Bazıları ise buraya bakınca boşaltılmış yerinin üzerinde yükselen bir AVM görüyordu halbuki!
Heykeller: İlker Yardımcı: Lirik Mesaj
Sevgi Karay; Zümrüt Anka
Bülent Çınar. Ses Katedrali
Ayla Turan : Umut
Kadriye İnal: Geleceğe Bakış
Kemal Tufan; Maviye Uçmak
Bahadır Çolak; Sessiz Cihan
Cumhuriyet