Diyabet yani şeker hastalığı gözün tüm katmanlarını etkileyerek ziyan verebiliyor. Göz yaşı yetersizliği, katarakt, göz tansiyonu, kas kazlarının hudutlarını tutarak göz felçleri ve görme hududunda kuruma yapabilen şeker hastalığına ait bilgi veren Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Yusuf Durlu, “Ülkemizde en az 10 milyon şeker hastası olduğu bilindiğinden en az 3 milyon diyabetlinin göz sorunu olduğu kestirim edilmektedir. Şeker hastaları retina konusunda uzman göz doktoruna vaktinde başvurmazsa yahut geç başvurduğunda, retina ve sarı nokta hasarı kalıcı görme kaybına neden olabilir” ihtarında bulundu.
Doç. Dr. Yusuf Durlu ile şeker hastalarında yaşanabilecek göz sorunlarını konuştuk. Durlu, şeker hastalarında ortaya çıkabilecek göz sorunlarını “Aslında şeker hastalığı gözün tüm katmanlarını etkileyebilir. En sık etkilenen retina (ağ tabaka) ve makuladır (sarı nokta). Retina damarlarını etkileyerek kanama ve yeni damar oluşumlarına yol açabilir. Sarı noktada ise ödem (kalınlaşma) yapabilir. Bunların dışında şeker hastalığı, göz yaşı yetersizliği, katarakt, göz tansiyonu, göz kaslarının sonlarını tutarak göz felçleri, görme hududunda kuruma yapabilir” diye anlattı. Şeker hastaları retina konusunda uzman göz tabibine vaktinde başvurmaması yahut geç başvurduğunda, retina ve sarı nokta hasarının kalıcı görme kaybına neden olabileceği ikazında bulunan Durlu, hastaların dikkat etmesi gereken konuları şöyle sıraladı:
“Şeker hastalığı tanısı konulduğunda damlalı göz tabanı muayenesi birinci yapılması gerekenlerin başında gelmelidir. Hastalar, kan şekerini denetim altına almalı ve Hemoglobin A1c’yi 7’nin altında tutmalıdır. Göz tutulumunu azaltmak için sigara ve alkolün bırakılması gerekir. Diyabet hastalığında sık görülen hipertansiyon, kansızlık, kalp ve böbrek hastalıkları uygun bir biçimde tedavi edilmelidir. Tip I hastalarında retina hastalığı daha süratli gelişebilir.”
YILDA BİR KERE GÖZ DOKTORUNA GİDİN
Şeker hastalarının yılda bir defa göz tabibine gitmesi gerektiğini söyleyen Durlu “Eğer, retina damarlarında değişiklik, kanama ve sarı noktada ödem varsa altı ayda bir, göz tabanındaki hastalığın durumuna nazaran bu mühlet daha erkene çekilebilir. Her 3-4 diyabetli hastanın birisinde diyabete bağlı göz hastalığı görülebilmektedir. Ülkemizde en az 10 milyon şeker hastası olduğu bilindiğinden en az 3 milyon diyabetlinin göz sorunu olduğu varsayım edilmektedir” diye konuştu.
IŞIK ÇAKMASI VE EĞRİ GÖRME
Diyabet hastalarının beslenme üslubunun metabolizma uzmanı ve diyetisyen tarafından düzenlenmesi gerektiğine dikkat çeken Durlu “Kan şekerinin yemek sonrası çok yükselmesi yahut düşmesi engellenmelidir. Bilhassa kan şekerinin çok düşmesiyle sarı nokta kalınlaşması ortasında ilgi vardır” değerlendirmesini yaptı.
Durlu, özetle şunları söyledi:
“Göz yakınması olmayan diyabetik hastaların da retina damarlarında sorun olabilir. Bu nedenle tüm diyabetik hastalarda damlalı göz tabanı muayenesinin yapılması çok kıymetlidir.Diyabetik hastalar en çok göz önünde örümcek ağları/siyah noktalar, ışık çakması, görme azalması ve eğri görmeden yakınmaktadır. Son yıllarda beğenilen geliştirilen ilaçsız anjiyo (OKTA) sistemi, şeker hastalarının retina damarlarındaki sorunu çok erken devirde saptayabilmektedir. OKTA formülü sırasında ilaç zerk edilmediğinden hiçbir yan tesiri yoktur, hassastır ve tedaviye karşılığı aktif halde verir. Şeker hastalarında retina ve sarı nokta hastalığı erken devirde saptanırsa, gerektiğinde yapılacak argon lazer ve iğne tedavilerindeki muvaffakiyet oranı çok yüksektir. Bu nedenle, şeker hastalarının retina konusunda uzman göz tabibine başvurmaları için göz şikayetinin ortaya çıkmasını beklememeleri, periyodik aralıklarla damlalı göz tabanı muayenesi olmaları gerekmektedir.”
DENETİMSİZ HASTALARA LAZER YAPILMAZ
“Diyabet hastaları göz için lazer üzere ameliyatları olabilir mi?” sorumuza Doç. Durlu, şu cevabı verdi: “Kontrolsüz diyabet hastalarında miyopi, hipermetropi yahut astigmat üzere kırma kusurlarında uygulanan excimer lazer ameliyatları yapılamaz. Şayet diyabet denetim altındaysa, damlalı göz tabanı muayenesi sonucu retina damarlarında/sarı noktada hiçbir sorun saptanmadıysa ve gözün yapısına nazaran göz uzmanı excimer lazere karar verebilir.”
Cumhuriyet