BBCBaşkan Trump TikTok Microsoft görüşmelerinin tamamlanması için Eylül ortasına kadar mühlet vermişti
TikTok, ABD Lideri Donald Trump’ın bir kararnameyle Amerikan şirketlerine 45 gün içinde Çin internet şirketiyle bütün ilgilerini kesme talimatı vermesine reaksiyon gösterdi. Trump’ın kararını “şok edici bir adım” olarak nitelendiren TikTok, hukukun ayaklar altına alınmasını önlemek için her yola başvuracağını açıkladı.
Trump, ikinci bir başkanlık kararnamesiyle, kısa görüntülerin paylaşıldığı TikTok uygulamasının yanısıra, yeniden bir Çin toplumsal medya bildiri sitesi WeChat’le alakaların de kesilmesi talimatı verdi.
WeChat uygulamasının sahibi Tencent şirketi “Başkanlık kararnamesiyle ilgili incelemelerimiz sürüyor” formunda bir açıklama yaptı.
Trump, hala Amerika’daki faaliyetlerinin satışı konusunda Microsoft şirketiyle görüşmeler yürüten TikTok’un ABD’deki faaliyetlerinin ulusal güvenlik korkuları nedeniyle yasaklanabileceğini söylemiş ve müzakerelerin 15 Eylül’e kadar tamamlanmasını istemişti.
ABD idaresi ayrıyeten Perşembe günü yaptığı bir açıklama ile Amerikan pay senetleri piyasalarındaki Çin şirketlerinin, kontrolden geçirilmiş hesaplarını yetkililere sunmadıkları taktirde, endekslerden çıkarılmalarını da tavsiye ederek, Çin’le ikili bağlantıların bir çok alanında tesirli olan gerginliği daha da tırmandırdı.
BBCABD ile Çin ortasında bir müddettir devam eden ticari tansiyonlar son kararnamelerle iyice tırmanmış olduTrump’ın kararnamelerinin içeriği ne?
Trump her iki başkanlık kararnamesinde Çin şirketlerinin geliştirdiği ve sahip olduğu cep telefonu uygulamalarının ABD’de yaygınlaşmasının “Ulusal güvenliği, dış politikayı ve ekonomiyi” tehdit ettiğini öne sürüyor.
Her iki kararnamede de, Çinlilerin ya da onlara bağlı kuruluşların sahibi olduğu uygulamalarla “ilişkilerin” yasaklandığı kaydediliyor ancak bağların biçimleri konusunda ayrıntı verilmiyor.
Kararnamelerde kararların yasal desteğini, Ulusal Harikulâde Hal Kanunu ve Milletlerarası Inanılmaz Ekonomik Yetkiler Kanunu’ndan aldığı kaydediliyor.
Trump’ın kararnamesi TikTok’un topladığı dataların Çin’in ABD hükümeti çalışanlarının izini sürmesine ve onlar hakkında şantaj yapmak ya da ajanlığa zorlamak için kullanabileceği şahsî bilgiler toplamasına yarayabileceğini öne sürüyor.
Kararnamede, TikTok’un siyasi olarak hassas olarak görülen, Hong Kong’daki protesto şovları ya da Uygurların maruz kaldığı baskılar bahislerindeki içerikleri sansürlediğine dair haberler bulunduğu da kaydediliyor.
ABD Lideri, İç Güvenlik Bakanığı ve Ulaştırma Güvenliği Dairesi çalışanları ve silahlı kuvvetler çalışanına TikTok uygulamasının esasen yasaklandığını söylüyor.
WeChat yasağı ABD-Çin ortasındaki ferdî ileşitimi tehdit ediyor
Jaoyin Feng, BBC Çince Servisi Washington Muhabiri
TikTok’la ilgili yasak aslında bekleniyordu, uygulama ABD’de aylardır mercek altındaydı. Lakin birebir anda tıpkı münasebetlerle WeChat’e konulan yasak hakikaten bomba tesiri yarattı.
Lider Trump’ın kararnamesi duyurulur duyurulmaz, WeChat hesabıma bildiriler akmaya başladı. Amerika’da yaşayan ve Çin’deki yakınlarıyla WeChat üzerinden görüşen arkadaşlarım tam bir panik yaşıyor.
Binlerce kilometre uzaklıkta yaşayan beşerler tıpkı soruyu soruyor: WeChat ABD’de yasaklandıktan sonra nasıl görüşeceğiz?
Şayet Çin’de yakınlarınız varsa hakikaten de WeChat kullanmamak mümkün değil.
WeChat’i, milyarı aşan kullanıcısıyla WhatsApp, Facebook, Instagram, PayPal, Uber, hatta Tinder’in tek bir sistemde buluşması üzere düşünebilirsiniz.
Amerika’nın, Çin’in teknoloji alanındaki ilerlemesinin değerli bir örneği olan WeChat’i yasaklaması, Çin’de kültüre, insanlara ve devlete yönelik bir taarruz olarak algılanacak ve Washington’un keyfi bir halde teknoloji alanındaki en büyük rakibini saf dışı etmeye çalıştığı görüşünü güçlendirecektir.
Yasağın sıkı bir biçimde uygulanması Çin’de ailesi, arkadaşları ve iş münasebetleri olan herkes için bir felaket olur.
ABD-Çin bağlantılarında son vakitlerde “dişe diş, göze göz” yeni olağan haline geldiğinden bu adım dünyanın en tesirli iki ülkesinde yaşayanlar ortasında bireyden bireye irtibatın büsbütün kesilmesi manasına gelecektir.
Cumhuriyet
