Çocuk deyip geçenler dikkat. Toplumsal öğrenme hünerleri sanıldığından çok daha güçlü. Kendinden emin bireylerden öğrenmeyi yeğliyorlar. Üstelik bununda da yetinmeyip o kişinin kendinden emin halinin geçmişte söylediklerinin doğruluğu ile ne kadar eşleştiğinin izini de sürüyorlar. Bunu 4-5 yaşındakiler bile rahatlıkla yapıyor.
Ayrıyeten yeni bir şeyler öğrenme konusunda, geçmişte kendilerinden çok seviyede emin bir hal sergileyen şahıslardan de kaçınabiliyorlar. PLOS ONE mecmuasında yayımlanan yeni bir araştırma, küçük çocukların insanları izleyerek ve karşılaştırmalar yaparak bir ölçümlemeye gittiklerini ortaya koyan cinsinin birinci örneği oldu. Araştırma kapsamında, yaşları 3 ile 12 ortasında değişen 662 çocuğa üç etaplı bir deney uygulandı.
Çocuklara hem kimi oyuncuların kendinden emin olduklarının haklı ve haksız münasebetlere dayandırıldıkları görüntü kayıtları hem de kimi oyuncuların kararsızlıklarının da haklı ve haksız münasebetlere dayandırıldığı kayıtlar izletildi. Ve çocuklardan kimlerden yeni sözcükler öğrenmeyi yeğlediklerini ve kimleri daha zeki bulduklarını belirtmelerini istediler.
Deneylerin akabinde araştırmacılar çocukların, bir kişinin kendinden emin olup olmadığını haklı münasebetlere dayandırma (kendi bilgi seviyeleriyle eşleştirme) konusunda daha atik davranabilecekleri, fakat bir kişinin sergilediği kararsızlığın da haklı bir münasebeti olabileceğini öğrenme konusunda biraz daha zorlanabilecekleri sonucuna vardılar.
İPUÇLARINA ODAKLI
Bunun nedeni son derece değerli. Zira çocuklarda beyin yanlış bilgilerden çok, ipuçlarına odaklanmak üzere programlanmış durumda. Bir diğer deyişle, çocukların haklı olarak kararsız davranan bireylere güvenmeyi öğrenmeleri rastgele bir münasebet olmaksızın kendilerinden emin davranan insanlara güvenmemeyi öğrenmelerinden çok daha güç olabiliyor.
Birch, “Görünüşe bakılırsa çocuklar kararsızlığı, kendinden emin olmanın zıddı olarak değil, farklı bir kavram olarak ele alıyorlar. Kararsızlığın ne demek olduğunu tam manasıyla kavrayamadıklarından, bir kişinin kendinden emin olup olmadığını pahalandırmak gayesiyle başvurdukları çıkarsamalar kararsızlık için geçerli olmuyor” diyor.
Araştırmadan elde edilen bu bilgiler ışığında, uzmanlar ana babalara ve eğitmenlere sırf çocuklara aktardıkları bilgilere ihtimam göstermekle kalmayıp, birebir vakitte bu bilgileri onlara nasıl aktardıklarına da değer vermelerini öneriyor ve bunun uzun erimde güvenilirliklerini olumlu ya da olumsuz istikamette etkileyebileceğine dikkat çekiyorlar.
Young Children Prefer to Learn from Confident People / Science Daily
Cumhuriyet
