Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Sözcü gazetesi müellifi Ercan Taner’e yaptığı açıklamalarda Türkiye Futbol Federasyonu’nun maçlara seyirci alması kararı hakkında konuştu. Ceyhan, ayrıyeten salgının 2 yılda bitebileceğine dikkat çekti.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’ın yaptığı açıklamalar şöyle:
“Okul da, işyerleri de alanlar da birebir aslında. Futbol alanlarını ve tribünleri ele alalım. Pandemide iki tane temel etkileyen faktör var. Bir tanesi toplumdaki virüsün yükü, başkası de o gidilecek yerde, yani tribünlerde alınacak önlemler. Şu anda, Türkiye’deki virüs yükü, başından beri olan en yüksek seviyede. O vakit, alınacak önlemlerin kıymeti, çok daha artıyor. Locaların açılmasını ele alalım. İnsanların kalabalık olarak bir ortada olması, büyük risk üzere görünüyor. Gerekli önlemler alınırsa tribünlere seyirci alınabilir. Giriş-çıkışlarda, kalabalıklaşma ve insanların birbirleriyle temas etmesi önlenebilirse yapılabilir.
EN AZ 2 METRE UZAKLIK SAĞLANMALI
“Orada bir aksama meydana gelirse maça giden çok sayıda insan virüs kapabilir. Yapmaları gereken şu: Herkes, maç boyunca hiç çıkarmadan, çene altına ya da burun altına indirmeden maskesini takacak. Sonra, aralık çok kıymetli. Tiyatro kelam konusu olsa, 1 buçuk metre uzaklık kâfi olabilir. Fakat tribünlerde beşerler bağırıyorlar, tezahürat yapıyorlar. Sevinç ya da keder yaşıyorlar. Bağırma esnasında risk 10 kat artıyor. O yüzden de kesinlikle en az 2 metrelik aralıklar sağlanmalı.”
HAFİFE ALMAMAK ŞART!
Bu hastalığın mevt ya da sakatlık nedenlerinden bir tanesi, damarlarda yaptığı değişiklikler. Beyinde, kalpte, akciğerde damar tıkanıklıkları oluyor. Bu, hastalığın bilinen komplikasyonu“Futbol Federasyonu kulüplere ‘Hazırlığınızı yapın’ diyecek lakin tribünlerin yüzde şu kadarı diye bir şey olmaz. Bir tribünde, 2 metrelik ara kaç bireyle sağlanabiliyorsa, oralara işaret konacak ve yalnızca oraya oturabilecekler. Beşerler yerlerinden hareket etmeyecekler. Tuvaletler için de tedbir alınmalı. Yığılmalar, kalabalıklar kesinlikle engellenmeli. Bütün bunlar sağlanabiliyorsa maçlar seyircili oynanabilir. Lakin bu; kapasite ile rastgele bir yüzde ile olmaz. Büsbütün 2 metre ara ve oturma sistemine nazaran ayarlanması gerekir.”
KRİTER BELİRLENMELİ
“‘Hele bir bugünkü duruma bir bakalım, bir karar verelim’ deniliyor. O gün geldiğinde durum daha berbat oluyor. Bu sefer de ‘Hadi bu türlü yapalım, şöyle yapalım.’ Bu türlü olmuyor. Bu tertiplerde kesinlikle, evvelce muhakkak kriterler koyup uygulanmalı. Örneğin, İstanbul’da maç mı yapılacak? ‘Virüs olumluluğu ne kadar? Şu hudutlar altında kalırsa, şu kadar seyirciyle maç yapılabilir’ biçiminde kararları evvelce almak lazım. Yoksa hiçbir kriter olmadan ‘Statlara yüzde 30 seyirci alacağız’ derlerse çok yanlış yaparlar.”
KARARLARI İSTİŞARELİ
“Salgının başında TFF’ye ‘Pandemi müracaat heyetiniz olsun’ dedim. ‘Gerek yok, bizim bilim heyetimiz var’ dediler. Sizin heyetinizde ortopedist, fizik tedavi uzmanı, spor sıhhati uzmanı var. Pandemi idaresi ile ilgili eğitimleri, deneyimleri olmayan arkadaşlarımız. Kendi alanlarını çok iyi biliyorlar lakin onların teklifleriyle pandemi yönetilmez. O yüzden daima yanılgılar yapılıyor. Federasyon açıklama yapıyor, Sıhhat Bakanlığı müdahale etmek zorunda kalıyor, açıklamayı geri alıyorlar. 2 günde bir karar değiştiriyorlar. Zati istekli yapılıyor bu işler. Kimsenin mali bir talebi yok. O yüzden federasyonun pandemi heyeti oluşturup kararları istişaresi lazım.”
AŞI YOKSA OLİMPİYAT VE EURO 2020 YOK!
“TMOK Lideri ve Milletlerarası Olimpiyat Komitesi (IOC) üyesi Prof. Dr. Uğur Erdener’le çalışmalarımız oldu. İsviçre’deki toplantılarda, olimpiyatlar için neler yapılması gerektiği konusunda sunumlar yaptım. Japonya aşı geliştirildiği takdirde, ülkesine geleceklere aşı kaidesi koşmuş. Herkes aşılanmazsa, olimpiyatları düzenlemeyeceğini söylemiş. Sportmenler aşıyla yüzde 50 korundular diyelim. Temel olan seyirci. Seyirciler olimpiyat seyretmeye Japonya’ya gidebilecekler mi? Şu ortam devam ederse çok sıkıntı. Birebir şey Avrupa Futbol Şampiyonası (EURO 2020) için de geçerli.”
KULÜPLER HİÇBİR TEDBİRE ALMIYOR
“Sporcuların maske çıkarmalarının zarurî olduğu durumlar dışında, idmanlar dikkatimi çekiyor. Pandemi öncesinden farklı davranmıyorlar. Sportmenlerin kesinlikle kümelere ayrılarak, aralıklı çalışmaları lazım. Teması azaltmak lazım. Toplu yemeklerin olmaması lazım. Herkesin odasında yemesi lazım. Maskeyi çıkarıyorlar, herkes birlikte oturuyor. Ben kulüplerin hiçbir tedbir almadığını görüyorum. Karşılaşma sırasında bulaş riski çok düşük. Bulaşların birden fazla kamplarda, yemekler esnasında, otellerde oluyor. Otelde, herkes tek kişilik odalarda kalmalı. Amatör liglerde bir odada birden fazla kişinin kaldığına şahit olduk.
”SALGIN 2 YILDA BİTEBİLİR“
1 buçuk, en fazla 2 yıl içinde toplumsal bağışıklık gelişir üzere gözüküyor. Baş karıştıran tek şey, hastalananların tekrar hastalanma durumu. Bu halde hadiseler bildiriliyor lakin şimdi sayıları çok yüksek değil. Şayet bu sayılar artarsa o vakit maalesef problem olacak. İnsan hastalanınca bu işten kurtulmuş olmayacak. Ancak bu sayı düşük kalırsa en fazla 2 yıl içinde toplumsal bağışıklık gelişir, salgın bitebilir üzere görünüyor.”
Kaynak Yeniçağ: Prof. Dr. Mehmet Ceyhan korona virüs salgınının ne vakit biteceğini açıkladı
Cumhuriyet
