1) Senaryosunu ünlü müellif direktör Mohammad Rasoulof’un yazdığı, 1975 Tahran doğumlu aktivist bayan direktör Mahnaz Mohammadi’nin çektiği “Peser-Mader / Oğul-Ana”, bir yandan bir annenin neredeyse bir tragedya kahramanı üzere, bağnaz ve çağdışı geleneklerin boyunduruğunda imkânsız seçimler yapmaya zorlanmasını, öteki yandan da 12 yaşındaki oğlunun onu desteklemek için her türlü zorluklarla büyük dirençle uğraşını harikulade hassas bir sinema tadıyla aktaran, başyapıt seviyesinde fevkalâde bir sinema. Kanımca yarışın en iyisi. (*****)
2) Meksikalı direktör Joshua Gil, Meksika’nın ormanlık kırsalında marihuana yetiştirmeye zorlanan, uyuşturucu kartellerinin acımasızlığıyla onlarla savaşan ordunun umursamazlığı ortasında kapana kısılmış üzere yaşayan köylülerin çaresizliğini, yörenin pagan gelenekleri ile Hıristiyanlığın mistisizmini fantastik imgelerle perdeye taşıyarak göklere, bulutlara, tabiatın anlaşılamaz gücüne dönük harika bir tabiat destanına dönüştürüyor. Gerçekçi drama ile gerçeküstücü fantastik anlatıyı büyük muvaffakiyetle iç içe geçiren, anlatılması biraz güç, lakin izlenmesi harikulade heyecan verici inanılmaz bir çalışma.(**** 1/2)
3) Annabelle Attanasio’nun yazıp yönettiği “Mickey and the Bear / Mickey ve Ayı”, Montana’da yaşayan, lise son sınıfta öğrencisi Mickey’in, Irak’ta savaşmış, travma sonrası gerilim bozukluğu sorunları olan, bağımlılık problemleri, yaşlanmış yeniyetme davranışları, kendine acıması ve acındırmasıyla kızını şuurlu ya da bilinçsiz istismar eden, alkol bağımlısı babası Hank’la istikrarsız alakasını, kızının gözünden anlatır. Attanasio, babasının fiilen ruhunu yiyip bitirdiği bu genç kızda tahminen de umutları ve geleceği maharetsiz ve kötücül bir idare tarafından yok edilmekte olan günümüz Amerikan gençliğini simgelemektedir. (**** 1/2)
4) Doğu Avrupa sinemasının yükselen yıldızlarından Ukraynalı Valentyn Vasyanoviç’in yazdığı, yönettiği, imaj direktörlüğünü ve kurgusunu üstlendiği “Atlantis”, 2025 yılında, Rusya-Ukrayna savaşının bitmesinden bir yıl sonraki çok yakın gelecekte, savaşlarla kırılmış Ukrayna topraklarında, katledilmiş tabiatın, yıpranmış ya da yıkılmış iç yerlerin haşin hoşluğunu yansıtan, sabit ve simetrik tek planlarla savaş sonrasını hikayeler. Vasyanoviç neredeyse hiç göstermediği bir savaşın sonuçları üzerinden, son yılların en sağlam en etkileyici savaş aykırısı sinemasını yapmıştır. (**** 1/2)
5)Brezilyalı Felipe Bragança, kendi var oluşunu ve sinema yapma hedefini tekrar tanımlamak isteyen bir direktörün Brezilya’dan Mozambik’e oradan Portekiz’e, oradan da yine Brezilya’ya uzanan, gerçek ve içsel seyahatini, fantastik ve gerçeküstücü boyutlarıyla, melankolik, kışkırtıcı ve bir o kadar da eğlenceli bir sinema lisanıyla aktarır. Hem hüzünlü hem komik, kendine has büyüsü olan şaşırtan ve etkileyici bir sinema. (****)
6) İzlandalı müellif direktör Rúnar Rúnarsson, “Yankılar”da tamamı sabit birer tek plandan oluşan 56 sekansla, birbiriyle kontağı olmayan, lakin bir yapbozun kesimleri ya da bir yama işi üzere, giderek bütünlük kazanan anekdotlarla günümüz İzlandası’nın Noel ve Yeni Yıl vaktinde, hassas, insancıl ve son derece etkileyici bir portresini çiziyor. (****)
7) Xawery Zulawski’nin senaryosunu ünlü direktör babası Andrzej Zulawski ‘nin yazdığı üçüncü uzun metrajı “Mowa ptaków / Kuş Dili”, ters ve gerçeküstücü yapısıyla günümüz Polonyası’na da sivri lisanlı ve ironik bir tenkit getirirken, birbirinden enteresan edebi ve sinemasal referansla eşsiz bir sinefil tadı da bırakır. Sinemanın sonlarındaki cenaze merasiminin Michael Jackson’un “Thriller”inin parodisine dönüştüğü inanılmaz sekans unutulur üzere değil. (****)
8) Almanya’da yaşayan Kosovalı sinemacı Visar Morina, yazıp yönettiği “Yabancı”da, Almanya’da kimya mühendisi olarak çalışan, işinin ve hayatının tadını kaçıran kimi hadiseleri etnik kimliğiyle temaslı zorbalık ve taciz olarak algılayan Kosovalı Arnavut Cafer’in kimlik krizine girmesini anlatır. Bütün dünyaya yayılmış olan yabancı düşmanlığı konusuna ustalıkla eğilen, enteresan, satır ortalarındaki saklı ve karanlık mizahıyla etkileyici, iyi yazılmış iyi oynanmış bir sinema. (*** 1/2)
9) Polonya sinemasının önde gelen direktörlerinden Malgorzata Szumowska, “Öteki Kuzu”da kendini çoban, bayanlardan oluşan kümesi da sürü olarak isimlendiren Charles Manson ile Mesih ortası bir önderin müritleri ortasında geçen bir bilinçlenme ve özgürleşme hikayesini, cemaatin içindeki enseste kadar uzanan boyun eğdirme ve tacize dayalı altyapıyı da su yüzüne çıkaran etkileyici bir feminist mesel olarak anlatıyor. (***1/2)
10) Ortadoğu kökenli, İngiltere doğumlu Zeina Durra, “Luxor”da, Suriye-Ürdün hududunda bir insani yardım takımında çalışmış olan İngiliz cerrah Hana’nın, 20’li yaşlarında bir mühlet yaşamış olduğu Mısır’ın Luxor kentine giderek, geçmişi ve bugünü ortasında bir içsel seyahate çıkmasını anlatıyor. Turistik bir sinema yapmaktan kaçınmış da olsa, antik Luxor kentinin sık sık rol çalarak, dramatik hikayenin önüne geçmesi sinemanın en büyük kusuru. (***)
11) Alex Piperno’nun Denizaltısı da Olsun İsteyen Cam Temizleyici” sinemasıyla Leonie Krippendorff’un “Kokon / Koza” sinemasını, Erdoğan Mitrani, Şenlik Müsabakasına çok da uygun görmemiş.
39. İKSV Memleketler arası Sinema Şenliği Memleketler arası Yarış sinemalarını sinema eleştirmeni Erdoğan Mitrani, günü gününe izleyip kıymetlendirdi. Darısı sinemaseverlerin başına, natürel izleme bahtı bulabilirsek! Heyetin seçiminden evvel bizim seçimimiz.
Cumhuriyet