15 yıl evvel Hindistan’da üniversite öğrencisiyken anneannesi ve dedesine bir güzellik yapıp onlara işitme aygıtı satın almak isteyen Saad Bhamla, fiyatlarının yüksekliği nedeniyle konutuna eli boş dönmek zorunda kaldı. Biyomühendislik okuyan Bhamla, okulunu bitirdikten sonra bu mevzu üzerinde çalışmaya başlayarak sonunda bir aygıt geliştirdi. Kişinin kendi başına monte edebileceği aygıt, kolay ulaşılabilen ucuz materyallerden oluşuyor.
Araştırma raporunda bu kolay aygıtın işitme duyuları yaşlanmaya bağlı olarak yitime uğrayan milyonlarca bireye “sudan ucuza” tahlil getirebileceği belirtiliyor. Johns Hopkins Üniversitesi Kamu Sıhhati ve İşitme Merkezi kulak burun boğaz uzmanlarından Frank Lin, yeni aygıtın “yoğun bir ilgi çekeceğine” inandığını söyledi.
BİLİŞSEL ÇÖKÜŞÜ HIZLANDIRABİLİR
Dünya üzerinde 65 yaş ve üzerindeki 250 milyon kişi yaşlılığa bağlı işitme meseleleri yaşıyor. Konuşmalar kulağa anlamsız gevelemelermiş üzere geliyor, geri plandaki sesler rahatsızlık veriyor. Kendi araştırmalarından yola çıkan Lin, bu cins bozuklukların kişiyi ömürden soyutlayabileceğinin, bunun da yaşlanmaya bağlı bilişsel çöküşü hızlandırabileceğinin altını çiziyor.
65 yaş ve üzerindeki birçok kişi bilişsel maharetlerin geri kazanılması emeliyle işitme aygıtlarından yararlanıyor. Georgia Teknoloji Enstitüsü’nde kolay ve ucuz aygıtlar üzerinde çalışan Bhamla, 500 dolara satılan ancak bireye özel duruma getirilemeyen işitme aygıtları için, “Bunların uçaklardaki ucuz kulaklıklardan bir farkı yok” diyor.
Bhamla ve arkadaşları bir mikrofonu yakındaki sesleri ele geçiren küçük bir devre tahtasına lehimleyerek buna bilhassa de 1000 hertz’in üzerindeki tiz sesleri artıran bir yükseltici ile bir frekans filtresi eklediler. Akabinde buna bir ses seviyesi denetleyicisi, açma kapama düğmesi, standart kulaklıkların girebileceği bir fiş, bir de pil haznesi eklediler. LoCHAid ismi verilen kibrit kutusu büyüklüğündeki aygıt gerdanlık üzere uzunluğuna takılabiliyor. Bhamla, toptan üretildiğinde aygıtın 1 dolardan düşük bir maliyeti olabileceğini, lakin isteyenin ulaşabileceği detaylı proje ve bir de havya ile herkesin 15-20 dolara bu türlü bir işitme aygıtı yapabileceğini söylüyor. Kesimlere çarçabuk ulaşılabileceğini belirten Bhamla, onları bir ortaya getirmenin de yarım saati bile bulmayacağına dikkat çekiyor.
İkinci etapta aygıtı sınayan Bhamla ve arkadaşları, tiz seslerde 15 desibellik bir artış sağlayan aygıtın düşük perdeden sesleri koruduğuna, ortaya giren köpek havlaması ya da otomobil kornası üzere sesleri de filtreden geçirdiğine şahit oldular. Son olarak, yapay bir kulak üzerinde yapılan deneyler konuşmaları sağlıklı şahısların duydukları niteliğe yakınlaştıran LoCHAid’in konuşmayı tanıma marifetini geliştirebildiğini de ortaya koydu. Araştırmacılar aygıtın Dünya Sıhhat Örgütü tarafından önerilen işitme aygıtlarıyla ilgili altı özellikten beşine sahip olduğunu belirtiyorlar.
BÜYÜKLÜĞÜ DEZAVANTAJ
This 1 Dollar Hearing Aid Could Treat Millions With Hearing Loss
ScienceMag
Cumhuriyet
