Küratörlüğünü Mariana Pestana’nın yürüttüğü, “Empatiye Dönüş: birden fazlası için tasarım” başlıklı bienal, stant yerlerinde, İstanbul sokaklarında ve dijital ortamda farklı ülkelerden ve farklı disiplinlerden iştirakçilerin projelerine konut sahipliği yapacak.
Bienal kapsamında Pera Müzesi’nde yer alacak müdahaleler ve ARK Kültür’de ziyaret edilebilecek araştırma projeleri arşivi, 15 Kasım’a kadar açık olacak. İstanbul sokaklarına yayılacak müdahaleler, araştırma projeleri ve görüntü serileri ise 30 Nisan 2021’e kadar gelişerek devam edecek. Araştırma projeleri ve dijital projeler altı ay boyunca dünyanın her yerinden takip edilebilecek.
Bienalin “Empatiye Dönüş” başlıklı teması, aslında günümüzde kazandığı mana yerine özgün manasına odaklanıyor. Günümüzde diğer beşerlerle kurulan bağı anlatmak için kullanılan “empati” sözünün asıl manası hislerin objelere ve doğal yaşama aktarılmasını vurguluyordu. 5. İstanbul Tasarım Bienali de bu manadan aldığı ilhamla tasarım için yeni bir rol tanımlamayı hedefleyen fikirlere ve projelere yük veriyor.
‘ÇAĞDAŞ TOPLUMUN KIRILGANLIĞI’
Bienal hakkında görüşlerine başvurduğumuz küratör Pestana’ya birinci olarak bu temanın koronavirüs salgınıyla birlikte yeni bir mana kazanıp kazanmadığını sorduk. Pestana, temanın pandemiden evvel belirlendiğini belirterek “Sizin de iddia edebileceğiniz üzere salgından bu yana tahminen de yeni bir ‘rezonans’ kazanmış olabilir” dedi. Pestana, “Pandemi, ayrıyeten ruhsal sonuçlarını yeni yeni anlamaya başladığımız genel bir izolasyon durumuna yol açtı. Ayrıyeten doğayı sömürmeye dayalı bağdan global sanayi modelinin zayıflığına kadar çağdaş toplumun birçok kırılganlığını ortaya çıkardı. İklim krizi ve doğal hayatla olan münasebetimizi yine düşünmemiz gerektiğinin ne kadar kritik olduğunu fark etmemizi sağladı” diye konuştu. Küratör, bienalin temasının aktüel tasalara de karşılık verdiğini, zira bizleri birbirimizle ve diğerleriyle hatta ister biyolojik, ister bakteri, ister jeolojik olsun, başka vücut ve cisimlerle alakamızı düşünmemizi sağladığını tabir etti ve “Bence bu çok kuvvetli ve eşsiz bir süreç, zira tüm dünya bundan sonra neyle karşılaşacağımızın hayalini kuruyor” biçiminde konuştu.
Pestana, bienalin Nisan 2021’e kadar yavaşça 4 ana çizgide programlarını sürdüreceğini lisana getirdi. Bunların dijital, araştırma, performans ve son olarak da felsefi manalar olduğunu açıkladı. Bunlar, dijital ortamda yayımlanacak “Eleştirel Yemek Programı” isimli görüntü serisi, Akdeniz havzasından projeleri Cihangir’deki ARK Kültür’de bir ortaya getirecek “Kara ve Deniz Kütüphanesi programı” ve bir ortada yaşamayı tekrar ele alan projelerin Pera Müzesi’nin yanı sıra kentin farklı noktalarına uzanacağı “Yeni Yurttaşlık Ritüelleri” isimli müdahaleler dizisi. Son olarak da empati kavramını genişleten sinemalardan oluşan “Empati Seansları” seçkisi. Bu içerikleri ve ayrıntıları “tasarimbienali.iksv.org” adresinden takip edebilirsiniz. Kesinlikle bienalde izlemek isteyeceğiniz bir aktiflik karşınıza çıkacaktır.
‘MİSAFİR AĞIRLAR ÜZERE İHTİMAM GÖSTERDİK’
İstanbul Tasarım Bienali Yöneticisi Deniz Ova ise koronavirüs salgınının bienali gölgelemeyeceğini savunarak “Salgın, hepimizin hayatlarını çok değiştirdi ve gündelik pratiklerimizi tekrar tasarladı. Bununla birlikte bienalin, pandeminin gölgesinde geçeceğini söylemek yanlışsız olmayabilir, biz daha çok pandemiyle birlikte nasıl ilerleyebileceğini planladık, çalışmalarımızı da bu doğrultuda yürüttük” diye konuştu. Ova, “Bu süreç boyunca dikkat ve ihtimamla ilerledik, seyircilerimiz ve çalışanlarımız için gerekli tüm sıhhat tedbirlerini aldık. Standın kimi işleri sokaklarda yer alacak, ayrıyeten Pera Müzesi ve ARK Kültür’de ziyaretçilerimizi denetimli bir biçimde karşılayacağız. ARK Kültür’de seyircilerimizi beşerli kümeler halinde aldığımız bir saatlik bir seyahat formatı kurguladık. Konutumuzda konuk ağırlarken gösterdiğimiz itinası oraya da yansıttık” dedi.
‘RAHATKEN GEZİN’
Cumhuriyet