Dünyanın en gelişmiş teleskopları, günümüzün sıcaklıklarına nazaran yapılmamış. Üstelik bu durum, geceleyin gökyüzünde yaptığımız müşahedeleri etkiliyor.
Kuzey Şili’deki Paranal Gözlemevi’nde (Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Geniş Teleskobu’nun [VLT] bulunduğu yer) toplanan otuz yıllık datalar, iklim değişikliğinin şimdiden gökbilimsel müşahedeleri etkilediğini gösteren birkaç durumu ortaya çıkardı.
Ayrıyeten, durumun daha berbat hale gelebileceği birkaç durumu da gösteriyor.
VLT, Dünya üzerinde Güney Kutbu dışındaki en kurak bölge olan Atakama çölünde yer alıyor.
Dünyanın geri kalanı, sanayi öncesi evreden bu yana ortalamada 1 °C ısınmışken; Atakama son kırk yılda 1.5 °C ısındı.
VLT, böylesi sıcak şartlar için tasarlanmadı. Öncelikle, gün batımı sıcaklığı 16 °C’nin üstünde olursa teleskobun soğutma sistemi düzgün çalışmıyor.
Üstelik yıllar boyunca, gün sonundaki sıcaklıkların bu eşiği aştığı ve sayıları giderek artan vakitler yaşandı.
Bu durum, kubbe açıldığı vakit, dış sıcaklığın iç kubbeden daha yüksek olduğu manasına geliyor ve bu durum, iç türbülans sebebiyle imaj çözünürlüğünün düşmesine yol açıyor.
Aslında bu sıcaklık, kubbe içerisinde türbülansa sebep oluyor ve bu yüzden manzara kalitesi düşüp, bulanıklaşma meydana geliyor.
Kubbenin dışında, iklim değişimi de atmosferdeki türbülansı etkiliyor. Bu yeni çalışmanın müellifleri, taban yakınındaki havada bir türbülans artışı fark ettiler ve bu da imgelerdeki bulanıklığı artırdı.
Son zamanlardaki inşaat değişimleri göz önüne alındığında, kadro bu değişimi direkt global ısınmaya bağlayamıyor; ama gezegen süratle ısındıkça, daha büyük bir tehdit oluştuğuna değiniyor.
Kaynak: popsci.com.tr
Cumhuriyet
