Dünya genelinde yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınında ağır tablo sürerken gözler aşı ve tedavi çalışmalarında. Covid-19 kriziyle gayrette global çapta yaşanan başarısızlık ise tartışmaların merkezinde. Avrupa Birliği (AB) tarafından kasım ayındaki G20 toplantısında yeni bir global pandemi muahedesi yapılması gündeme getirilmişti. Bununla aşılara ve ilaçlara eşit erişimin sağlanmasının da hedeflendiği kaydedilmişti. Dün ise Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus ile 24 ülkeden önderin yayımladıkları ortak metinde, salgınlara karşı hazırlık ve uğraş konusunda yeni milletlerarası muahede yapılması daveti yükseldi. Ortak metin İngiliz Telegraph, Fransız Le Monde ve Alman Frankfurter Allgemeine gazetelerinde eşzamanlı yayımlandı.
Metinde “Covid-19 salgınını sona erdirmek için birlikte uğraş ederken bugün umudumuz, gelecek jenerasyonları korumak için memleketler arası sıhhat dalına daha güçlü bir yapı kazandırmaktır” denildi. Covid-19’un “herkes inançta olana kadar hiç kimse inançta değildir” iletisinin doğruluğunu çok acı bir biçimde gösterdiği belirtildi. Salgının global topluma 1940’lardan beri en büyük tehdit ögesi olduğu kaydedildi ve 2. Dünya Savaşı sonrası kurulan sisteme misal bir sistem önerildi. Ulusalcılık ve izolasyonun bir kenara bırakılarak yeni bir dayanışma çağı başlatılması istendi.
“Başka salgınlar ve sıhhat meseleleri da olacak. Hiçbir hükümet bu tehdide karşı tek başına gayret edemez” denildi.
Açık mektuba imza Fransa, Portekiz, İngiltere, Almanya, Ruanda, Yunanistan, Şili, Kenya, Arnavutluk, Güney Afrika, Hollanda, Tunus, Senegal, Ukrayna, Endonezya, Fiji, Romanya, Güney Kore, Kosta Rika, Trinidad ve Tobago, İspanya, Norveç, Sırbistan ile DSÖ’den geldi. İmzacılar ortasında Rusya, ABD ve Türkiye’nin olmaması dikkat çekti.
‘BEN YERİNE BİZ DEMEMİZ GEREK’
Dün de DSÖ Genel Yöneticisi Ghebreyesus ve AB Kurulu Lideri Charles Michel, ortak basın toplantısı düzenledi. İkili, gelecekte yaşanabilecek pandemilere daha hazırlıklı olmak ve çabada işbirliği için yeni bir milletlerarası pandemi antlaşmasının imzalanması davetinde bulundu. Covid-19’u “dünyaya acımasız bir ders” olarak nitelendiren Michel, “Hiçbir ülke, hiçbir kıta bir pandemiyi tek başına yenemez. Ben yerine biz demeliyiz” dedi. Michel, “Ana amacımız, gelecekte yaşanabilecek salgınlara ait daha iyi varsayımlarda bulunmak ve salgınları önlemek için kapsamlı bir yaklaşım geliştirmek. Global kapasiteler ile dayanıklılığı güçlendirmek, tıbbi tahlillere adil erişim sağlamak ve milletlerarası ihtar sistemleri, data paylaşımını ve tıbbi araştırmaları desteklemek” tabirlerini kullandı.
‘ABD VE ÇİN OLUMLU’
Ghebreyesus da DSÖ kurallarına dayanacak pandemi antlaşması ile milletlerarası sistem içinde daha fazla bilgi alışverişi, paylaşılan sorumluluk, şeffaflık ve işbirliği sağlamasının hedeflendiğini belirtti. “Bunu yapmak için kapasitelerimizi ve sistemlerimizi inşa etmek vakit alacak. Uzun yıllar boyunca sürdürülebilir bir siyasi, finansal ve toplumsal taahhüt gerektirecek” dedi.
Mektuba imza atan ülkeler ortasında ABD ve Çin’in olmamasıyla ilgili bir soruya ise Ghebreyesus, iki ülkenin bu türlü bir antlaşma fikrine olumlu yaklaştığı karşılığını verdi. Antlaşmaya tüm ülkelerin dahil olmasını umduklarını kaydetti.
Cumhuriyet
